O VIAJE  -  OS DESTINOS

     
 
   

Fueron muitos os ansotanos y as ansotanas qu´en o primé cuarto d´o sieglo XX se lanzoron a recorré o mundo, a probá fortuna.
Uno d´ixos fue Santiago Gastón de casa Joaquineta qui nos chorronta, en o libro suyo “Diario de un emigrante” , como s´en fue de Ansó enta América.
Decide ise-ne porque heban tornau ta Ansó unos “indianos” que heban feito muito cauquerre y se siente atraiu por o bien que viviban os españols en R. Argentina. O 24 de setiembre de 1906 s´en van d´Ansó Antonio Pérez Cativiela (Chusepon), Ramón de Romo y él pa embarcá en un vapor en Burdeos destino Buenos Aires; d´Isaba ta Olorón, dimpués en tren ta Bordeaux y o día 28 en o vapor “Carabellas” trás 8 chornadas de viaje fen- do escala en Sta. Cruz de Tenerife plegan ta Santos (Brasil).


O 1 de Noviembre de 1906 plegan ta o puerto de Buenos Aires y s´alojan en o “Hotel d´emigrans”. Le claman “vasquito”; el deciba ; “Soy aragonés d´o tozuelo ta os pies”. Pillan un tren de nuei pa í ta Rosario de Santa Fé ta do plegan o 2 de Noviembre; heban estau 38 días viajando.
“Os güellos lis feban chiribitas columbrando as tiendas, as tabernas as casas de chentas, os hotels, as churrasquerías, as lecherías, os retratistas en as carreras, as casas muito altas, as carreras plenas de chens, os autos… todo isto feba que se sintieran chicorrons y una miqueta acotolaus
 

En Rosario viviban 50 ansotanos , a meta los conoxeban, l´otra metá no porque heban plegau antís de
naxé ellos. Allí estieban aguardándolos os pariens, o tio suyo Primo Gurría y dos primos mas.
Anque soleban ise-ne por os puertos gabachos, más tadebán (años 20). bel ansotano, como Sebastián Mendiara Pérez de casa Menuda , en 1926 s´en fue ta Buenos Aires dende Barcelona; o viaje duró 16 chornadas.
Rosa P. d´Aznarez (mullé de Joaquín de Talecón) en una carta (14-12-1911) a prima suya María de Baretoné li dice qu´o viaje suyo en vapor ha siu muito güeno, sin mareos ,con fiestas al pasá o Ecuador un baile de disfraces y lucioron os 2 trajes regionals y típicos d´Ansó; causoron una admiración tan gran qu´os pasajeros ,tos a una voz chilaron :”Viva a parella de baturros” y se levoron o premio.

En a siguén partida d ansotanos, añadas 50-60 (“Os borregueros”), yera diferen : d´Ansó ta Bilbao, de Bilbao ta Madríd en tren y dimpués en avión ta Nueva York con escala en Lisboa y as Azors y de zagueras ta California.
Juan José Gastón Barcos, de casa Burro charra que en Bilbao, deván d´o cónsul americano, lis feban una revisión médica (análisis de sangre y orina y radiografía ) que la teneban qu´amostrá cuando plegaban ta Nueva York.
Antonio Tresaco , de casa Fuertes también chorronta que fue en avión dende Madrid ta N. York y que le fició muita impresión porque yera a primé vegada que volaba. De N. York s´en iban ta Los Angeles tamién en avión.